Sıcak ve soğuk haddelenmiş sac, şerit, levha, çubuk vb.
Kimyasal Bileşim
C
Cr
Ni
En çok
0,08
20
10,5
En az
0
18
8
FİZİKSEL ÖZELLİKLER
Elastiklik Modülü (Gpa)
200
Özgül Ağırlık (gr/cm³)
7,9
Isı Genleşme Katsayısı(1/K)
16,0
Elektrik Direnci(Ωmm2/m)
0,73
Özgül ısı (J/kg.K)
500
Isı İletkenliği(w/m.K)
15
Manyetiklik
Yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0,2 Akma Dayanımı (Mpa)
&1 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı
Kopma Uzaması(%)
Sertlik (Brinel)
Tavlanmış Durumda
En az 200
En az 240
500
>45
130-180
Soğuk İşlenmiş
500’e kadar
600
200
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık( ÌŠC)
100
200
300
400
500
Elastiklik Modülü (Gpa)
194
186
180
172
165
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
157
127
110
98
92
% 1 Akma Dayanımı (Mpa)
191
157
135
125
120
Isıl genleşme kat. (1/K)
16
16
17
18
18
Korozyon Dayanımı
Atmosferik korozyona dayanımı mükemmeldir. Nötr nemli ortamlarda, alkali ortamlarda ve klorür içermeyen asidik ortamlarda korozyon dayanımı iyidir. 304 kalite paslanmaz çelik diğer birçok ortamda da yeterli korozyon dayanımına sahiptir. Mimari uygulamalarda paslanma tehlikesi yoktur. Ayrıca gıda işleme ortamlarına uygundur, kolay temizlenir, organik kimyasallarla ve birçok organik kimyasala dayanıklıdır. Ilık klorürlü ortamlarda korozyona uğrayabilir.
Yüksek Sıcaklıkta
Yaklaşık 870 ÌŠC ‘ye kadar sıcaklık oksidasyonuna karşı dayanıklıdır. Eğer yüksek sıcaklık kullanımından sonra oda sıcaklığında sulu ortamlarda kullanılacaksa, 425-860 ÌŠC sıcaklık aralığında sürekli kullanılması tavsiye edilmez. Bu çelikte yüksek sıcaklıklarda oksitleyici ve nemli klorürlü ortamlarda gerilme korozyon çatlaması görülebilir.
İMALAT ÖZELLİKLERİ
Tavlama Sıcaklığı
Tavlama 1000-1100 ÌŠC sıcaklık aralığında, her mm kalınlık için 5 dakika tutulur. Tavlama sonrası havada soğutulur; 2mm’den kalın yassı mamullerde soğutma suda yapılır. Tavlama sonrasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu korozyon dayanımını düşürür., bu nedenle bu tür tabakalar uzaklaştırılmalıdır.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Sıcak Şekillendirme
1150-850 ÌŠC sıcaklık aralığında şekillendirildikten sonra malzeme 2 mm’den ince ise havada, daha kalın ise suda soğutulur. Sıcak şekil verme sırasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu dayanımını düşürür, bu nedenle bu tür tabakalar uzaklaştırılmalıdır.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Soğuk Şekillendirme
Şekillendirme özelliği çok iyidir, %15’ten daha fazla şekil vermede tavlama gerekli olur.
Talaşlı İmalat
Talaşlı imalat için iyi kalite yüksek hız çeliği veya karbür takımlar kullanılmadır. İşleme sırasında iyi soğutma gerekebilir
Kaynak Edilebilirlik
Mükemmel. Gaz eritme kaynağı hariç bütün yöntemler uygulanabilir. Ara pasolarda sıcaklığın 200 ÌŠC’ a düşmesi beklenmelidir. Kaynak sonrasında ısıl işlem genellikle gerekli değildir. Kaynak sırasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu korozyon dayanımını düşürür. Bu nedenle uzaklaştırılması gerekir.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Kullanım Alanları
En yaygın olarak kullanılan paslanmaz çelik türüdür. Korozyon dayanımı, soğuk şekillendirebilme kabiliyeti ve kaynak kabiliyetinin çok iyi olması nedeniyle 304 kalite paslanmaz çelik geniş bir kullanım alanı bulur. Ev eşyaları, bulaşık makineleri, mutfak cihazları, mimari ve otomotiv uygulamalar örnek gösterilebilir. Bunun yanında gıda işleme tesisleri, fermantasyon ekipmanları ve azot tesislerinde tercih edilir. Kaynak sonrası hızlı (suda) soğumada soğutulacak parçaların üretiminde 6 mm’den daha kalın malzeme kullanılmamalıdır; aksi halde yavaş soğumada karbür çökeleceğinden taneler arası korozyon hassasiyeti söz konusudur.304 kalite paslanmaz çelik, sıvılaştırılmış gazların bulunduğu çok düşük sıcaklıklarda dahi mükemmel tokluğa sahip olduğundan, birçok düşük sıcaklık kullanımı için ideal bir malzemedir.
ASTM Standardı
304L
EN Standardı
1,4306
UNS Standardı
S30453
Sınıfı
Ostenitik
Ürün Türleri
Sıcak ve soğuk haddelenmiş sac, şerit, levha, çubuk vb.
Kimyasal Bileşim
C
Cr
Ni
En çok
0,03
20
12
En az
0
18
8
FİZİKSEL ÖZELLİKLER
Elastiklik Modülü (Gpa)
200
Özgül Ağırlık (gr/cm³)
7,9
Isı Genleşme Katsayısı(1/K)
16,0
Elektrik Direnci(Ωmm2/m)
0,73
Özgül ısı (J/kg.K)
500
Isı İletkenliği(w/m.K)
15
Manyetiklik
Yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0,2 Akma Dayanımı (Mpa)
&1 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı
Kopma Uzaması(%)
Sertlik (Brinel)
Tavlanmış Durumda
En az 290
En az 220
470
>45
145
Soğuk İşlenmiş
500’e kadar
560
190
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık( ÌŠC)
100
200
300
400
500
Elastiklik Modülü (Gpa)
194
186
180
172
165
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
147
118
100
98
81
% 1 Akma Dayanımı (Mpa)
181
147
127
116
109
Isıl genleşme kat. (1/K)
16
17
17
18
18
Korozyon Dayanımı
Korozyon dayanımı 304 ‘e benzerdir. 304 ‘ün özelliklerine ek olarak taneler arası korozyona ve gerilmeli korozyon çatlağına karşı dayanıklığı da iyidir. Karbon miktarı düşük olduğundan çökelmesi ile iç yapı değişiklikleri oluşmaz ve kaynak veya gerilim giderme işlemlerinden sonra dahi taneler arası korozyon hassasiyeti ortaya çıkmaz. Atmosferik korozyona nötr ortamlar alkalin korozyonuna klorürsüz ortamlarına karşı dayanıklılığı iyidir. Özellikle nitrik aside dayanımı iyidir.
Yüksek Sıcaklıkta
Yaklaşık 900 ÌŠ’ye kadar yüksek sıcaklık oksidasyonuna karşı dayanıklıdır. Mekanik zorlama altında kullanım 500 ÌŠC’ ye kadar sınırlıdır.
İMALAT ÖZELLİKLERİ
Tavlama Sıcaklığı
Tavlama 1000-1100 ÌŠC sıcaklık aralığında, her mm kalınlık için 5 dakika tutulur. Tavlama sonrası havada soğutulur; 2mm’den kalın yassı mamullerde soğutma suda yapılır. Tavlama sonrasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu korozyon dayanımını düşürür., bu nedenle bu tür tabakalar uzaklaştırılmalıdır.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Sıcak Şekillendirme
1150-850 ÌŠC sıcaklık aralığında şekillendirildikten sonra malzeme 2 mm’den ince ise havada, daha kalın ise suda soğutulur. Sıcak şekil verme sırasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu dayanımını düşürür, bu nedenle bu tür tabakalar uzaklaştırılmalıdır.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Soğuk Şekillendirme
Şekillendirme özelliği çok iyidir, %15’ten daha fazla şekil vermede tavlama gerekli olur.
Talaşlı İmalat
Talaşlı imalat için iyi kalite yüksek hız çeliği veya karbür takımlar kullanılmadır. İşleme sırasında iyi soğutma gerekebilir
Kaynak Edilebilirlik
Mükemmel. Gaz eritme kaynağı hariç bütün yöntemler uygulanabilir. Ara pasolarda sıcaklığın 200 ÌŠC’ a düşmesi beklenmelidir. Kaynak sonrasında ısıl işlem genellikle gerekli değildir. Kaynak sırasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumu korozyon dayanımını düşürür. Bu nedenle uzaklaştırılması gerekir.(kimyasal ve mekanik yöntemlerle)
Kullanım Alanları
Kaynak edilmesi gereken, fakat daha sonra tavlanması mümkün olmayan parçalar için tercih edilir. Korozyon dayanımı, soğuk şekillendirebilme kabiliyeti ve kaynak kabiliyetinin çok iyi olması nedeniyle bu paslanmaz çelik, geniş bir kullanım alanı bulur. Organik ve meyve asitlerine maruz kalacak yerlerde kullanılabilir. Bu nedenle gıda, sabun ve suni elyaf sanayinde tercih edilir. Kimya, petrokimya, kâğıt ve deri sanayinde de kullanımı yaygındır. Özellikle yüksek derişiklikte nitrik asit bulunan ortamlarda dayanıklıdır.
ASTM Standartı
309
309S
EN Standartı
1,4828
1,4833
UNS Standartı
S30900
S30908
Sınıfı
Ostenitik
Ostenitik
Kimyasal Bileşim
C
Cr
Ni
C
Cr
Ni
En çok
0.20
24
15
0.08
24
15
En az
0
22
12
0
22
12
FİZİKSEL ÖZELLİKLER
Elastiklik Modülü (Gpa)
200
Özgül Ağırlık (gr/cm³)
7,9
Isı Genleşme Katsayısı (1/K)
17
Elektrik Direnci(Ωmm2/m)
0,85
Özgül Isı(J/kg./K)
500
Isı İletkenliği (W/m.K)
15
Manyetiklik
yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı (Mpa)
Kopma Uzaması (%)
Sertlik
Tavlanmış durumda
309 için en az 230
309S için en az 230
500
<45
130 - 180
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık ( ÌŠC)
600
700
800
900
1000
Sürünme Sınırı Rp1 t=1000h/Mpa
120
50
20
8
-
Sürünme Kopma Day.Rm t=1000h/Mpa
120
36
18
8,5
-
Isıl Genleşme Kat. (1/K)
17,5
-
18,5
-
19,5
Sürünme Sınırı (Rp1): 1000 saatte% 1 plastik şekil değişimine neden olan gerilme seviyesi
Sürünme Kopma Day. (Rm): 10000 saatte kopmaya neden olan gerilme seviyesi
Korozyon Dayanımı
Kükürtlü gazlara karşı az. Azotlu gazlara karşı mükemmel
Yüksek Sıcaklıkta
Yüksek krom ve nikel miktarı yüksek sıcaklık oksidasyonunu önler. Yaklaşık 1000 ÌŠC ye kadar
havada ısıya dayanıklıdır.Mekanik ve sürünme mukavemeti iyidir.
İMALAT ÖZELLİKLERİ
Tavlama Sıcaklığı
1050-1100 ( ÌŠC)
Şekil Verme Sıcaklığı
1150-800 ( ÌŠC)
Kaynak Kabiliyeti
İyi. Gaz eritme kaynağı hariç tüm yöntemler.
Kullanım Alanları
Yüksek sıcaklık malzemesidir. Isıya dayanıklı olması gereken uygulamalarda. Fırın ve aparat yapımında saçlar, taşıyıcılar ve borular.
Hava ön ısıtıcıları, sementasyon kutuları, tav kapıları vfs.
ASTM Standardı
310
310 S
EN Standardı
1,4841
1,4845
UNS Standardı
S31000
S31008
Sınıfı
Ostenitik
Ostenitik
Kimyasal Bileşim
C
Cr
Ni
C
Cr
Ni
En çok
0,25
26
22
0,08
26
22
En az
0,25
26
22
0,08
26
22
FİZİKSEL ÖZELLİKLER
Elastiklik Modülü (Gpa)
200
200
Özgül Ağırlık (gr/cm³)
7,9
7,9
Isı Genleşme Katsayısı(1/K)
17
17
Elektrik Direnci(Ωmm2/m)
0,9
0,085
Özgül ısı (J/kg.K)
500
500
Isı İletkenliği (w/m.K)
14
14
Manyetiklik
Yok
yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı (Mpa)
Kopma Uzaması(%)
Sertlik ( Brinel)
Tavlanmış Durumda
310 için En az
310 S için En az
310 için 550 -800
310S için 550-750
310 için en az 330
310S için en az 35
310 için 165-205
310S için 160-200
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık ( ÌŠC)
600
700
800
900
1000
Sürünme Sınırı Rp1 t=1000h/Mpa
150
53
23
10
4
Sürünme Kopma Day. Rm t=1000h/Mpa
160
40
18
8,5
-
Isıl Genleşme Kat. (1/K)
17,5
-
18
-
19
Sürünme Sınırı (Rp1): 1000 saatte %1 plastik şekil değişimine neden olan gerilme seviyesi.
Sürünme Kopma Dayanımı (Rm ) :10000 saate kopmaya neden olan gerilme seviyesi
Korozyon Dayanımı
Kükürtlü Gazlara karşı az. Azotlu gazlara karşı mükemmel.
Yüksek sıcaklıkta
Yüksek krom ve nikel miktarı yüksek sıcaklık oksidasyonunu önler. Yaklaşık 1000 ÌŠ C’ye kadar havada ısıya dayanıklı olup iyi mekanik ve sürünme dayanıklılığına sahiptir.
1050-1100 ( ÌŠC)
Sıcak Şekillendirme
310 için 1150- 800 ( ÌŠC) 310S için 11,0-800( ÌŠC)
Kaynak Edilebilirlik
İyi. Gaz eritme kaynağı hariç tüm yöntemler.
Kullanım Alanları
Yüksek sıcaklık malzemesidir. Mekanik zorlama altındaki fırın ve aparat yapımında. Isıtıcı askıları, ısıtıcı iletkenler, tavlama kapları, cehennemlik ısıya dayanıklı uygulamalarda.
ASTM Standartı
316
316L
316Ti
EN Standartı
1,4401
1:4404
1:4571
UNS Standartı
S31600
S31603
S31635
Sınıfı
Ostenitik
Ürün Türleri
Sıcak ve soğuk haddelenmiş sac, şerit, levha, çubuk
Kimyasal Bilişim
C
Cr
Ni
Mo
Ti
En çok
0,08
18
14
3
5x(C+N)
En az
0
16
10
2
FİZİKSEL ÖZELİKLER
Elastik Modülü (Gpa)
200
Özgül Ağırlık (gr/cm3)
7,95
7,98
7,98
Isı Genleşme Katsayısı (1/K)
16,5
Elektrik Direnci(ÎÂÂmm2/m)
0,75
Özgül Isı(J/kg.K)
500
Isı İletkenliği (W/m.K)
15
Manyetiklik
yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0,2 Akma Dayanımı (Mpa)
%1 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı (Mpa)
Kopma Uzaması (%)
Sertlik
Tavlanmış Durumda
En az 210
En az 250
510
>40
160
Soğuk İşlenmiş
500’e kadar
610
200
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık (°C)
100
200
300
400
500
Elastik Modülü(Gpa)
194
186
180
172
165
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
177
147
127
115
110
%1 Akma Dayanımı
211
177
156
144
139
Isıl Genleşme kat.(1/K)
16,5
17,5
17,5
18,5
18,5
Korozyon Dayanımı
Molibden ilavesi ile mükemmel korozyon dayanımı kazanmıştır. 316 kalite paslanmaz çelik bir kullanım alanına sahiptir. 304 kaliteye üstünlüğü , ılık ve klorür içeren ortamlarda noktasal ve aralık korozyonuna daha dayanıklı olmasıdır. Atmosferde, kuru havada, endüdtriyel atmosferlerde, deniz suyunda rahatlıkla kullanılabilir Bunu yanında birçok gıda işleme ortamında, organik, kimyasalların bulunduğu yerlerde korozyon dayanımı daha iyidir.Gerilmeli korozyon çatlağı ve taneler arası korozyona karşı hassastır.
Yüksek Sıcaklıkta
Molibden ilavesi ile yüksek sıcaklık mukameti geliştirilmiştir. Yaklaşık 1090 °C’ye kadar yüksek sıcaklık oksidasyonuna karşı dayanıklı olup, iyi mekanik ve sürünme dayanımına sahiptir. 425-860 °C sıcaklık aralığında sürekli kullanımı tavsiye edilmez; karbon miktarı daha düşük olan 316L kalite, bu sıcaklıklarda karbür çökelmesine karşı daha dayanıklıdır. Yüksek sıcaklıklarda aynı zamanda yüksek dayanım gerektiğinde 316H ve 316 T’i seçilebilir.
Tavlama Sıcaklığı
1030 – 1120 °C sıcaklık aralığında, her mm kalınlık için 5 dk tutulur. Tavlama sonrası malzeme kalınlığına göre su veya havada soğutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilmez ise korozyon dayanımı olumsuz etkiler.
Sıcak Şekillendirme
1150 – 580 °C sıcaklık aralığında, şekilledirildikten sonra malzeme havada soğutulur. Şekil verme sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilmez ise olumsuz etkilenir.
Soğuk Şekillendirçe
Şekillendirme özelliği çok iyidir, % 15’ten daha fazla şekil vermede tavlama ısıl işlemi gerekli olur.
Talaşlı İmalat
Talaşlı imalat için iyi kalite yüksek hız çeliği veya karbür takımlar kullanılmalıdır. İşleme sırasında iyi soğutma gereklidir.
Kaynak Edilebilirlik
Mükemmel. Gaz eritme kaynağı hariç bütün yöntemler uygulanabilir. Ara pasolarda sıcaklığın 200 °C’ a düşmesi beklenmelidir. Kaynak sonrasın ısıl işlem genellikle gerekli değildir. Kaynak sırasında yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Kullanım Alanları
Genel amaçlı ve kaynaklı konstrüksiyonda geniş kullanım bulur. Kaynaklı konstrüksiyonlarda 6 mm’den kalın malzeme çökelmesi ve tanelerarası korozyona hassasiyet oluşur. 300°C sıcaklığa kadar olan sürekli çalışma ortamlarında taneler arası korozyon karşı dayanıklıdır. Çok agresif korozif ortamlarda çalışan proses ekipmanları için uygun bir malzemedir. Yüksek sıcaklıkta ve kuvvet taşıyan parçalarda kullanılabilir. Kimya sanayinde, petrokimya sanayinde ve gıda sanayinde kullanılır. Sıcaklığı mukavim ısı değiştiricilerinde, buhar kazanlarında, endüstriyel mutfaklarda, boru ve ısı değiştirgeçlerinde meyva suyu ve likör üretimi ile et işleme ünitelerinde, nakil ve stok depolarında tercih edilir. Mimaride dış cephe kaplamalarında da uygulama alanı bulur
Elektrik Direnci(ÎÂÂmm2/m)
ASTM Standartı
321
EN Standartı
1.4541
UNS Standartı
S32100
Sınıfı
Ostenitik
Ürün Türleri
Sıcak ve soğuk haddelenmiş sac, şerit, levha, çubuk vb.
Kimyasal Bilişim
C
Cr
Ni
Ti
En çok
0,08
19
12
5x(C+N)
En az
0
17
9
FİZİKSEL ÖZELİKLER
Elastik Modülü (Gpa)
200
Özgül Ağırlık (gr/cm3)
7,95
Isı Genleşme Katsayısı (1/K)
16,5
0,75
Özgül Isı(J/kg.K)
500
Isı İletkenliği (W/m.K)
15
Manyetiklik
yok
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0,2 Akma Dayanımı (Mpa)
%1 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı (Mpa)
Kopma Uzaması (%)
Sertlik
avlanmış Durumda
En az 205
En az 240
520
>40
160
Soğuk İşlenmiş
450’e kadar
720
210
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık (°C)
100
200
300
400
500
Elastik Modülü(Gpa)
194
186
180
172
165
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
190
147
146
130
121
%1 Akma Dayanımı
208
167
167
156
169
Isıl Genleşme kat.(1/K)
16
17
17
18
18
Korozyon Dayanımı
Korozyon dayanımı mükemmeldir. Korozyon özellikleri 304 kalite paslanmaz çeliğe benzerdir; ancak titanyum ile stabilize edildiğinden krom karbür çökelmesi ve taneler arası korozyon hassasiyeti görülmez. Gerilmeli korozyon çatlağına hassastır.
Yüksek Sıcaklıkta
430-900 °C sıcaklıklarda kullanımlar için uygundur. İyi mekanik özelliklere ve sürünme dayanımına sahiptir.
İMALAT ÖZELLİKLERİ
Ztavlama Sıcaklığı
1000-1100 °C sıcaklık aralığında, her mm kalınlık 5 dk tutulur. Soğutma havada yapılır, 2 mm.den kalın ürünlerde suda soğutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilmez ise korozyon olumsuz etkilenir
Sıcak Şekillendirme
1150 – 850 °C sıcaklık aralığında şekillendirildikten sonra havada soğutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilmez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Soğuk Şekillendirme
Şekillendirme özelliği çok iyidir. %15’ten daha fazla şekil vermede tavlama ısıl işlemi gerekli olur.
Talaşlı İmalat
Pekleşme ve ısıl iletkenliğin düşük olması nedeniyle, talaşlı imalat için iyi kalite yüksek hız çeliği veya karbür takımlar kullanılmalıdır. İyi soğutma gereklidir.
Kaynak Edilebilirlik
Mükemmel. Gaz eritme kaynağı hariç bütün yöntemler uygulanabilir. Ara pasolarda sıcaklığın 2000 ÌŠ C’a düşmesi beklenmelidir. Kaynak sonrası ısıl işlem genellikle gerekli değildir. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Kullanım Alanları
Kimya sanayinin birçok uygulamasında (gıda, içki, film ve fotoğraf sanayi gibi). Kaynaklı apart ve depo yapında, fittiglerde tercih edilir. Titanyum ile stabilize edildiğinden yüksek sıcaklıklarda içyapı değişimleri ortaya çıkmaz. Örneğin kaynak edilmiş ve tavlanmamış olarak korozif ortamlarda kullanılacak parçalar için seçilebilir. Bu malzeme 400 ÌŠ C sıcaklığa kadar kaynak edilmiş durumda dahi taneler arası korozyona karşı dayanıklıdır. Bütün sıcaklıklarda sünektir. Tokluğu mükemmel olduğu için mühendislikte düşük sıcaklık uygulamalarında tercih edilir.
ASTM Standardı
430
EN Standardı
1.4016
UNS Standardı
S43000
Sınıfı
Ferritik
Ürün Türleri
Sıcak ve soğuk haddelenmiş sac, şerit, levha, çubuk vb.
Kimyasal Bilişim
C
Cr
Cr
En çok
0,08
18
-
En az
16
-
FİZİKSEL ÖZELİKLER
Elastik Modülü (Gpa)
220
Özgül Ağırlık (gr/cm3)
7,7
Isı Genleşme Katsayısı (1/K)
10
Elektrik Direnci(ÎÂÂmm2/m)
0,60
Özgül Isı(J/kg.K)
460
Isı İletkenliği (W/m.K)
25
Manyetiklik
var
MEKANİK ÖZELLİKLER
%0,2 Akma Dayanımı (Mpa)
Çekme Dayanımı (Mpa)
Kopma Uzaması (%)
Sertlik
Tavlanmış Durumda
En az 210
430-600
>20
150 - 190
Soğuk İşlenmiş
YÜKSEK SICAKLIK ÖZELLİKLERİ
Sıcaklık (°C)
100
200
300
400
500
Elastik Modülü(Gpa)
216
212
206
197
%0.2 Akma Dayanımı (Mpa)
220
210
200
190
110
Isıl Genleşme kat.(1/K)
10
10
10,5
10,5
10
Korozyon Dayanımı
Doğru ısıl işlem yapılmış durumda atmosferik korozyona dayanımı iyidir. Klorür içermeyen sulu ortamlarda, zayıf organik asitli ortamlarda, deterjanlarda ve alkali çözeltilerde korozyon dayanımı iyidir. Diğer mineral asitlere ve klorürlere korozyon dayanımı yeterli değildir. Sıcak işlemlerden sonra (kaynak gibi) taneler arası korozyona dayanımı tekrar kazanması için tavlama gerekir. Oksitleyici ortamlarda klorüre karşı çok hassastır.
Yüksek Sıcaklıkta
800 ° C sıcaklığa kadar sürekli olarak, 850 ÌŠC sıcaklığa kadar kesikli olarak kullanılabilir ve yeterli tufal oluşumu direnci vardır. Kömür ve petrol yakıtlı fırınların kükürt içeren gazlarına karşı korozyon dayanımı iyidir.
İMALAT ÖZELLİKLERİ
Tavlama Sıcaklığı
750-850 °C sıcaklık aralığında 20-30 dakika tutulur. Tavlama sonrasında kalınlığa bağlı olarak su veya havada soğutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri ve tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Gerilim Giderme Tavı
650-700 °C sıcaklık aralığında 15 dakika tutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.s
Sıcak Şekillendirme
1050-750 °C sıcaklık aralığında yapılır. Havada soğutulur. İşlem sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal ve mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Soğuk Şekillendirme
Malzemenin kalınlığına bağlıdır. Ferritik çelikler düşük sıcaklıklarda gevrek olduklarından 3 mm kalınlıktaki saclar en az oda sıcaklığında olmak üzere (20 ÌŠC ) şekillendirilebilirler. Daha kalın saclarda 100-300 C sıcaklığa ısıtmak gerekir. Soğuk haddelenmiş saclarda keskin köşeler haddeleme doğrultusunda paralel olarak yapılmalıdır.
Talaşlı İmalat
Yumuşak Ferritik içyapı nedeniyle malzemenin sıvanma eğilimi vardır. Talaşlı işlenebilme özelliği dayanımı yaklaşık 500 Mpa olan alaşımsız çeliğin işlenmesindeki koşullara benzer.
Kaynak Edilebilirlik
Kaynak kabiliyeti orta düzeydedir ve kaynak sonrası tavlama önerilir. Gaz eritme kaynağı hariç bütün yöntemler uygulanabilir. 3 mm’den kalın saclarda 100-200 ÌŠC arasına ön ısıtma önerilir. Taneler arası korozyona dayanımı tekrar kazanması için kaynak sonrasında tavlama gerekir. Özel uygulamalar için uzman görüşü alınması yerinde olur. Kaynak sonrası yüzeyde oluşan renk değişimleri veya tufal oluşumları kimyasal veya mekanik olarak giderilemez ise korozyon dayanımı olumsuz etkilenir.
Kullanım Alanları
Temel Ferritik kalite paslanmaz çeliktir. Düşük ısıl genleşme, iyi şekillendirebilme ve oksidasyona dayanım karakteristik özellikleridir. Genel amaçlar için kullanılan bir paslanmaz çelik kalitesidir. Otomotiv sanayinde karoser parçaları, tampon vs. üretiminde kullanılır. Tüm mutfak ekipmanı ve çatal-kaşık üretiminde tercih edilir. Ayrıca gıda, kimya sanayi ile iç mimaride uygulama bulunur.